Năm 2023, Minh Anh cùng nhà báo Vân Trần đã tham dự cuộc thi “ Vẻ đẹp đa dạng” do CSAGA tổ chức. Truyện ký “Vượt qua sương mù” nằm trong top 30 truyện ký xuất sắc xuất bản trong sách “Màu của gió”. Năm 2024 này, sau một năm sách xuất bản sách, Nhân Vũ và các tác giả đã có dịp trò chuyện lại với nhau. Hiện tại nhân vật trong truyện đang là giáo viên dạy tiếng Đức. Chúng tôi xin giới thiệu tác phẩm này của Trịnh Minh Anh đã cố gắng cùng nhà báo Vân Trần thể hiện câu chuyện về nhân vật với một góc nhìn mới về cách khẳng định bản thân của người trẻ hôm nay.
Vượt qua sương mù
Nhân Vũ năm nay 22 tuổi, cái tuổi đẹp nhất nhưng cũng mong manh nhất của người con gái. Nhưng ở cái tuổi đẹp nhất ấy em đã có đứa con nhỏ 3 tuổi. Em thật mạnh mẽ khi em vẫn đang đi từng bước tự tin vượt qua sương mù để đứng vững trên đôi chân của mình. Tôi gọi em là cô gái hai mùa thu bởi em sinh ra vào mùa thu và đã tìm được mùa thu đích thực của cuộc đời mình. Đó là vì em giải mã được câu trả lời em là người vô tính vào một mùa thu, hay đúng hơn là mùa thu năm em tròn 20 tuổi. Mùa thu trong em cũng vì thế mà trở nên sâu sắc hơn. Em cũng mở lòng mình sống khoáng đạt hơn để mong muốn tìm được những người giống em để cùng nhau vượt qua sương mù của bản thân để sống đúng nghĩa với bản năng của mình.
Tôi trò chuyện với em Nhân Vũ trong một buổi sáng mùa thu Hà Nội. Ngồi bên cửa sổ nhìn dòng xe chầm chậm qua lại, tôi suy nghĩ cô bé cùng tôi nói chuyện trông như thế nào, có lẽ là một em gái nhỏ bé băng qua con đường nắng Sài Gòn trải vàng óng ánh. Em đang hối hả lái xe về nhà để kịp cuộc hẹn trò chuyện với tôi.
Tôi chia sẻ với Nhân Vũ từ một điểm chạm, tôi cũng đã từng yêu một người đàn ông, và anh ý là vô tính. Và cho đến giờ anh vẫn thế, vẫn hồn nhiên mặc cho việc tìm hiểu chính mình bị bỏ ngỏ. Dù bắt đầu từ sự tò mò về vô tính nhưng giọng nói của em Nhân trầm ấm nhẹ nhàng như cá tính của những cô thiếu nữ Sài Gòn- mềm mại nhưng quyết liệt, êm đềm mà bứt phá. Cứ thế em hút tôi vào câu chuyện của em.
Em Nhân Vũ nói với tôi rằng em là người gốc Sài Gòn. Bố mẹ em là giáo viên, gia đình Nhân Vũ có truyền thống theo ngành giáo dục, điều này đã nhen nhóm trong em một đích đến cụ thể trong tương lai: học hành đến nơi đến chốn và có đóng góp vào ngành giáo dục. Như bao cô gái khác trong một gia đình cơ bản, Nhân Vũ cũng đã được học hành tử tế và em học giỏi, đặc biệt là ngôn ngữ. Em nói rằng em đã từng học tiếng Nhật, tiếng Anh rồi đây em muốn dành thêm thời gian học tiếng Pháp, dù cho hiện tại ngành học chính của em lại là Ngôn ngữ Đức.
Cuộc đời em Nhân Vũ sẽ đẹp lấp lánh như một vần thơ đối với một cô gái đang tuổi ăn, tuổi lớn, tuổi yêu nếu mọi thứ cứ diễn ra như một quy luật của tự nhiên. Em có người yêu vào cái tuổi mơ mộng về một tình yêu màu hồng tuyệt đẹp, tuy nhiên giấc mơ sớm tan vỡ khi em nhận được tin em có thai vào năm 19 tuổi.
Năm 2020, cơn bão covid đổ ập vào Việt Nam và cũng là cơn bão làm thay đổi cả thế giới và thế giới của em cũng đảo điên theo. Nhân Vũ bảo với tôi rằng em đã bảo lưu kết quả học tập ở trường Đại học 1 năm và bước chân vào cuộc đời làm mẹ khi vừa tròn tuổi 20. Nhân Vũ sinh bé Xoài vào ngày đầu của đợt giãn cách xã hội đầu tiên trong Sài Gòn. Bố mẹ Nhân Vũ lúc đầu sốc nặng, đổ vỡ với con gái nhưng ông bà bằng bản lĩnh của những người làm cha mẹ “có thì phải sinh thôi, thuận theo tự nhiên”, bố mẹ đứng mũi chịu sào thay con. Nhân còn non nớt quá, con còn chưa đủ lớn để hiểu thế nào là quan hệ vợ chồng thế nào là bản năng sinh lý của nam nữ thế mà con có thai...
Kỳ lạ là chính trong lúc mang thai, lúc cơ thể đang thay đổi từng ngày lại là khởi đầu cho hành trình em Nhân Vũ tìm về bản chất và cảm xúc khác thường của bản thân. Nhân Vũ bắt đầu bằng cuộc trò chuyện với chính mình bằng câu hỏi: mình là ai, sao mình không có những ham muốn của một người đang yêu, tim mình không đập thình thịch khi gặp người yêu, mình không nhớ không thương, không rạo rực như trong những cuốn sách mình từng đọc. Thậm chí Nhân cũng không hề có nhu cầu tính dục đáng ra phải có với người yêu. Những lần quan hệ cũng vì bạn trai quá cuồng nhiệt và ham muốn đàn ông. Nhân không cảm thấy thích thú như trong tưởng tượng, không thích bạn trai mơn man cơ thể mình, không có gì cả…
Thực sự là phát hoảng, em nghĩ có lẽ mình bị bệnh lãnh cảm, bệnh trầm cảm. Em Nhân tiếp tục nghiêm túc lắng nghe, nghiêm túc tìm hiểu rồi nghiêm túc bơi trong biển thông tin vô tận trên internet để chọn lọc thông tin. Thật may khi mớ suy nghĩ và câu hỏi hỗn loạn trong em giờ đã có câu trả lời. Mình đã là người vô tính, mình có được cộng đồng nơi mình thuộc về - Cộng đồng người Vô Tính. Em hoạt động tích cực trong nhóm và luôn tham gia vào những buổi workshop tuyên truyền về cộng đồng mình. Vì em mong muốn những ai mông lung giống em sẽ tìm thấy được bản thân nhờ những thông điệp mà em đang truyền tải. Và workshop của CSAGA tổ chức ở TP.HCM cũng là một trong số đó.
Nhân nói với tôi rằng em có tham gia các nhóm LGBT để có thêm những người bạn cũng như em hoặc họ đang ở ranh giới hòa nhập hay sương mù. Nếu như em có thể làm gì cho cộng đồng của mình em cũng sẽ tích cực để ít nhất cùng những ai đó sống đúng nghĩa với bản thân. Chỉ có bản thân mong muốn thôi thúc mình đi tìm chính mình thì mới tìm được câu trả lời đúng nhất.
Em Nhân Vũ có giải thích rằng tính dục của con người ở trong dãy số 0 đến 10. Khi em ở màn sương mù chưa biết mình là ai, em nghĩ em chỉ có thể là số 0 hoặc 10 mà thôi, không có ở giữa 2 số này. Màn sương mù được vén lên và em nhìn rõ mình hơn. Đối diện với thực tế đó, em đã gặp bạn trai và nói tất cả những suy nghĩ của mình, công khai mình là Vô tính, người bạn trai đó phát rồ lên phản biện và không chấp nhận sự thật đó. Anh ta bỏ đi và không bao giờ trở lại, không bao giờ nhắc đến hay quan tâm đến em hay con trai mới sinh của em nữa. Một mình em trơ trọi với đứa con bé bỏng không có tên cha trong giấy khai sinh.
Nhân Vũ đã rũ mình đứng dậy và bình tĩnh làm mẹ đơn thân. Khi bé Xoài vào mẫu giáo thì Nhân Vũ có thời gian đi làm thêm để có thêm tiền mua sữa cho bé Xoài, em cũng dạy thêm tiếng Anh và tự tin tiếp tục quay trở lại giảng đường Đại học, học tiếp ngành tiếng Đức. Bố mẹ em không truy cứu và mặc nhiên chấp nhận việc con mình làm mẹ đơn thân.
Cơn bão covid đi qua, cơn bão đầu tiên cuộc đời của một cô gái trẻ cũng đã lặng sóng. Không ai hiểu mình bằng mình hiểu mình. Nhân Vũ trong cái vô tư của cô gái đã đi qua giông tố thì cũng lắng lòng mình quay lại với bản thân và chăm sóc gia đình để có niềm vui: được chia sẻ nhiều thứ và quan trọng sức khỏe tinh thần của em Nhân đã tốt lên.
20 tuổi Nhân Vũ trong đổ vỡ hoang mang em đã hiểu ra chân lý. Con người luôn có mặt tốt và xấu. Không ai là xấu hẳn cũng như không ai là hoàn hảo cả. Vì thế em dần trở nên kiên nhẫn hơn, luôn đặt bản thân vào vị trí của mọi người để thông cảm cho họ thay vì áp đặt suy nghĩ cảm tính của bản thân lên người khác như trước đây. Nhân sống trầm ổn hơn, trải nghiệm sống tự lập hơn mọi cô gái khác chính là ở điều này.
Khi tôi kể chuyện của mình cho Nhân Vũ nghe, rằng bạn trai mối tình đầu của tôi cũng là người vô tính, anh hiện nay vẫn sống một mình và không công khai chuyện đó. Em bảo: Có thể anh không biết và người không biết thì không có tội hoặc là anh có biết nhưng anh không có nhu cầu để đi tìm hiểu làm gì, anh không áp lực chuyện khát khao hiểu rõ bản thân mình như em. Nhưng anh bạn tôi thành công trên con đường sự nghiệp, giỏi tiếng Anh, Tiếng Trung, là CEO trong ngành khách sạn du lịch quốc tế. Anh cũng là người thường làm thiện nguyện giúp đỡ trẻ em nghèo trong cộng đồng. Em cũng bảo rằng mỗi người có đích đến khác nhau. Em có đích đến là được sống đúng với bản chất của mình, còn anh bạn ấy có lẽ đích đến là cuộc sống đủ đầy và thành đạt.
2 năm nuôi con, 2 năm học tiếng Đức rồi 2 năm tham gia các hoạt động vì cộng đồng LGBTQA+ cũng đã cho Nhân Vũ một niềm vui: Em tìm được một người bạn giống mình, bạn đang học khoa Tâm Lý ĐH NV Hà Nội. Cả hai cùng chung ước mơ học lên cao. Nhân trở thành giáo viên mang tri thức cho những trẻ em chưa có định hướng sống của mình. Bạn Nhân trở thành chuyên gia tâm lý học lâm sàng. Hẹn gặp nhau giữa trời thu Hà Nội. Em đang lên kế hoạch để gặp người bạn thân của mình ở Hà Nội, để cùng nhau viết lên một câu chuyện mùa thu đẹp hơn và cùng làm một điều gì đó có nghĩa cho cộng đồng LGBT.
Ai cũng có quyền yêu, quyền được là bản thân của mình và hơn ai hết ai cũng phải một lần trong đời vượt qua làn sương mù của bản thân để tiếp tục đứng lên sống tiếp một cách độc lập và tích cực. Phía trước của sương mù sẽ là những tia nắng mặt trời đang chờ đón ai dũng cảm băng qua làn sương đó. Nhân Vũ là vậy: Cô gái băng qua làn sương mù và đã tìm được tia nắng ấm áp của mùa thu.
Tranh Nhân Vũ vẽ mô phỏng cô gái ngồi bên hoa huệ, em ngồi vẽ tặng tôi bức tranh này trong một ngày chủ nhật mùa thu tháng 8/2023
Tác phẩm “ Vượt qua sương mù” in trong tập truyện ký “Màu của gió”
